Είμαστε πολύ ευνοημένοι που κυκλοφορεί στα ελληνικά μετάφραση του Μπασό. Μιλώ για τη μετάφραση που με σπάνια ευαισθησία κατόρθωσε ο ποιητής και μεταφραστής Γιώργος Μπλάνας (Μόνο τα όνειρά μου συνεχίζουν, εκδόσεις Ερατώ).
Έχοντας έλθει σε επαφή με το έργο του Μπασό εδώ και χρόνια, στα αγγλικά, ξαφνιάστηκα για το εγχείρημα όταν είδα το μικρό βιβλίο σε εκδόσεις Ερατώ. Δεν πίστεψα ότι θα μπορούσε να έχουμε στα ελληνικά μια μετάφραση σημαντική, μια και δεν πίστευα πως η παλιά ιαπωνική ποίηση συγκινεί το κοινό μας. Εξ άλλου, διαβάζοντας τα χάικού των Σεφέρη και Δ. Αντωνίου, είχα δεί ότι οι προσπάθειες έκφρασης των ποιητών μας σε αυτή την ιαπωνική ποίηση, ήταν αίσθημα θαυμασμού μάλλον παρά γόνιμη συνεύρεση. Το αίσθημα της γλώσσας μας δεν νομίζω ότι δένει με την ιαπωνική ποίηση, που εκφράζει ολωσδιόλου άλλους ήχους και χρώματα, άλλες χειρονομίες και τρόπους.
Πήρα το βιβλίο από περιέργεια, και αμέσως μαγεύτηκα. Ο Γιώργος Μπλάνας κατόρθωσε και απέδωσε στη γλώσσα μας χάϊκου του Μπασό, με τρόπο αληθινά αισθητικό. Καί πιστεύω ότι η μετάφρασή του έχει πολύ μεγαλύτερη αισθαντικότητα από τις αγγλικές που έχω υπ όψιν μου.
Δείτε ένα πρώτο δείγμα: μεταφρασμένο από τον Robert Haas:
Ill on a journey;
my dreams wander
over a whithered moor.
O R.H.Blyth μεταφράζει το ίδιο κομμάτι:
Fallen sick on a journey,
In dreams I run wildly
Over a withered moor.
Ο Γιώργος Μπλάνας μεταφράζει:
Αρρώστησα.
Μόνο τα όνειρά μου
συνεχίζουν το ταξίδι
σ΄αυτή την ερημιά.
Να διαβάσουμε ένα άλλο.
Μετάφραση R.H.Blyth:
Yes, spring has come
This morning a nameless hill
Is shrouded in mist.
Μετάφραση Lucien Stryck:
Spring – through
morning mist
what mountains there?
Μετάφραση Peter Beilenson:
Spring morning marvel
lovely nameless little hill
on a sea of mist
Το ίδιο, σε μετάφραση Geoffrey Bownas και Anthony Thwaite:
Spring:
A hill without a name
Veiled in morning mist.
Και σε μετάφραση Γιώργου Μπλάνα:
Ήρθε η Άνοιξη.
Πρωί πρωί, η ομίχλη
σαβανώνει έναν ανώνυμο λόφο.
Θα μπορούσα να συνεχίσω με δείγματα, αλλά φοβάμαι ότι θα ήταν κουραστικό πιά, και δεν θέλω άλλωστε να κάνω ακαδημαϊκή εργασία. Το μόνο που θέλω είναι να εκφράσω τη χαρά μου, γιατί ένας ποιητής μας κατόρθωσε να υποτάξει το αίσθημα που θέλει να μεταδώσει ο ποιητής των χάικού, στη γλώσσα μας.
Μόνο αυτό να πω ακόμη: ο επισκέπτης της ποίησης κέρδισε ένα δρόμο με τη μετάφραση του Γιώργου Μπλάνα.